Dit wist jij nog niet over vet..
Vet is een woord dat de meesten van ons niet graag horen, vooral niet in relatie met ons eigen lichaam. We associëren vet met een groeiende bierbuik, een strakkere broek en een minder dan ideale seks- en sociaal leven. Het is echter zo dat vet een cruciale rol speelt in veel van de dagelijkse processen in ons lichaam en het heeft zowel zijn voordelige kanten als nadelige kanten. Dit woord van slechts drie letters, heeft meer geheimen dan je verwacht.
1. Vetcellen kunnen opzwellen tot wel zes keer hun minimum formaat.
Wanneer je meer calorieën inneemt dan je verbruikt, zwellen vetcellen in het lichaam op tot wel zes keer hun minimum grootte en beginnen zich te vermenigvuldigen – van gemiddeld 40 biljoen in een gemiddelde volwassene tot wel 100 biljoen. Iedereen heeft vetcellen, ze beginnen zich al te ontwikkelen en vormen voor de geboorte. Rond de leeftijd van 16 jaar zijn de vetcellen in het lichaam volwassen, en vanaf dat moment spelen lifestyle en genen een rol in de toename of afname van gewicht naarmate je ouder wordt.
Vetcellen zijn cruciaal voor overleven en helpen het “opslag en management” energiesysteem van het lichaam.
Simpel gezegd, vet dat niet meteen gebruikt wordt als brandstof wordt voor later gebruik opgeslagen. Dus als je dagelijks hoog calorische maaltijden eet en niet zoveel calorieën verbrand, zwellen je vetcellen op en vermenigvuldigen zich ze, wat resulteert in gewichtstoename.
2. Vetcellen scheiden extra oestrogeen af
Het dragen van wat extra kilo’s kan een schadelijk effect hebben op je hormoonbalans, wat kan leiden tot een verscheidenheid aan ziekten en gezondheidsrisico’s. Oestrogeen, ook wel bekend als het “vrouwelijk hormoon”, is een vet-opslag hormoon wat ook van nature in kleine hoeveelheden bij de man aanwezig is. Maar wanneer je in gewicht toeneemt, stijgen de oestrogeen niveaus en ontstaan andere gezondheidsproblemen.
Hoewel oestrogeen nodig is voor de man (omdat het een gezond libido reguleert, de hersenfuncties verbetert (vooral geheugen) en het hart beschermt), wanneer deze niveaus te hoog zijn verminderen de testosteron niveaus. Veel mannen ervaren daardoor vermoeidheid, spierafname, een verminderd seksuele functie en in sommige gevallen een vergrootte prostaat. Met andere woorden, er zijn geen goede effecten van een verhoogd oestrogeen niveau bij mannen.
Verdwijnen vetcellen als je afvalt, of krimpen ze gewoon? Waarom lijken mannen juist bij de buik in gewicht toe te nemen?
3. Als je veel gewicht verliest, krimpen je vetcellen, maar ze verdwijnen niet.
Het klinkt eng om door gewicht 100 biljoen vetcellen in je lichaam te hebben. Het goede nieuws is dat je nog steeds kunt afvallen nadat je vetcellen opzwellen en zich vermenigvuldigen. In feite, als je afvalt, krimpen je vetcellen. Hoewel het totale aantal vetcellen maar lichtelijk afneemt, worden de cellen metabolisch minder actief en blijven in je lichaam, wachtend tot je een grote schaal spareribs wegwerkt zodat ze weer kunnen uitzetten.
Dit betekent dat het beter is om een gezond gewicht te handhaven dan om snel af te vallen met snelle “crashdiëten”. Iemand die zijn hele leven een gezond gewicht handhaaft (en dus redelijk dun is) zal het makkelijker hebben om op dit gewicht te blijven dan iemand van wie de vetcellen zich hebben uitgezet en vermenigvuldigd.
4. Vetweefsel trekt cellen aan die ontstekingen bevorderen.
Behalve dat je een slecht gevoel krijgt wanneer je enkele kilo’s aankomt, zijn er ook interne complicaties die ontstaan door een teveel aan vet. Vetweefsel trekken cellen aan uit het immuunsysteem aan die macrofagen heten en ontstekingen in het lichaam bevorderen. Dus als je extra vet draagt, begint je lichaam een immune reactie te ontwikkelen welke lijkt op de reactie van het lichaam wanneer je een griep ontwikkelt of verwonding hebt.
Het doel van een ontsteking is om een infectie aan te vechten. Daarom ziet je lichaam de extra vet calorieën die je consumeert van je vette pizza als een aanval op het lichaam. Maar wees niet ongerust; Je hoeft je favoriete maaltijden nog niet op te geven. Onderzoeken tonen aan dat een afname je lichaamsgewicht met slechts al 10% (als je overgewicht hebt) je gezondheid kan bevorderen en je immune reactie van het lichaam door extra gewicht, in toom kan houden.
5. Vetcellen gedragen zich anders in verschillende delen van het lichaam.
Mannen dragen meestal extra gewicht in hun midden sectie. Dus, als je in gewicht aankomt (of je nu bier drinkt of niet) zal het meeste onmiddellijk naar de buik gaan. Buik-vet verhoogt de kans op een slecht cholesterol (LDL), veroorzaakt extra vet in de bloedstroom en verhoogt de bloeddruk en bloedsuikerspiegel. Daarbij komt, buik-vet zit dieper in het lichaam in vergelijking tot heup of dij-vet, wat direct onder de huid is opgeslagen.
Vetcellen in de buik zijn metabolisch actiever dan vetcellen in andere gedeelten van het lichaam. Zij laten meer vetzuren vrij, wat kan leiden tot diabetes, hartziekten, beroertes en bepaalde vormen van kanker. Vetcellen in de buik kunnen ook het gezonde functioneren van de lever aantasten. Helaas is er geen manier om gewichtsverlies op hele specifieke gedeelten van het lichaam te richten (zoals je buik). Dus om je extra zwembandjes te verliezen, moet je het gehele lichaam trainen. Het goede nieuws is dat extra gewicht in het middengedeelte normaal gesproken het snelst verdwijnt bij regelmatig trainen.
Waarom je lichaam bepaalde vetten nodig heeft, welke soorten vet je moet eten en waarom.
6. Als je helemaal geen vet consumeert, werkt dit in je nadeel.
Als je het consumeren van vet compleet vermijd, sluit je het natuurlijke systeem kort voor vitaminetransportatie en de regulatie voor het cholesterol niveau. Zoals hierboven vermeld zijn vetten cruciaal voor het onderhouden van je lichaam zijn natuurlijke processen zoals de vitamineabsorptie en energieproductie. Zonder deze specifieke vet-oplosbare vitaminen (A, D, E en K) kan het lichaam niet voldoende calcium opnemen, de hormoonproductie kan negatief beïnvloed worden en het bloed kan moeite hebben met het stollen. Een tekort aan vet-oplosbare vitaminen kan leiden tot serieuze gezondheidsproblemen, zelfs nachtblindheid, rachitis, bloedarmoede en interne bloedingen. Wanneer het lichaam geen calcium kan absorberen kunnen botten zwak en breekbaar worden.
Vet (het onverzadigde type) kan ook een belangrijke rol spelen in het reguleren van cholesterol door je “slechte” (LDL) cholesterol niveaus te verlagen.
7. Vet-calorieën zouden slechts 30% van je totale dagelijkse calorieën moeten zijn.
Ondanks al zijn geheimen, is vet niet de vijand. Een bepaalde hoeveelheid vet is nodig om het normale functioneren van de interne processen van je lichaam te handhaven. Vetzuren steunen de absorptie van bepaalde vitaminen, en bovenal voorzien ze het lichaam met de energie die het nodig heeft om dagelijks te functioneren.
Een gezond dieet moet ongeveer 30% van zijn calorieën krijgen uit vet. Maar houd wel in gedachten dat vet twee keer zoveel calorieën bevat als een koolhydraat of eiwit en dat bepaalde soorten vetten als gezonder worden beschouwd dan anderen.
Verzadigd vet, verkregen uit rood vlees en zuivelproducten, heeft een grotere neiging het slechte (LDL) cholesterolniveau te verhogen dan andere vetten (zoals enkel niet-verzadigde vetten uit noten, olijfolie en vette vis). Verzadigd vet wordt ook in verband gebracht met overgewicht rond de buik, net zoals transvetten welke gevonden worden in veel bewerkte voedingsmiddelen.
Samenleven met vet
Ondanks zijn lelijke reputatie kun je een gezonde relatie hebben met vet een strak lichaam handhaven. Hier zijn wat tips: - Kies “gezonde” vetten (olijfolie, noten en vette vis) en sla de duidelijke “slechte” vetten over (gefrituurde en fastfood, gebakken producten en frisdranken met veel suiker).
– Blijf uit de buurt van verwerkte voedingsmiddelen en eet dierlijke producten (vlees en zuivel) met mate.
– Houd je buikspieren in de gaten. Als je buik gaat lijken op een reserveband in de achterbak van je auto, ga naar de sportschool!